Growth Mindset คืออะไร?

Mindset คือ กรอบความคิด ความเชื่อหรือทัศนคติที่ชี้นำพฤติกรรมของคน

Mindset เป็นเรื่องที่ได้รับการยอมรับในวงการจิตวิทยาและวงการอื่นๆอย่างกว้างขวาง การที่คนคนหนึ่งจะมี Mindset อย่างไรนั้นจะส่งผลต่อความสำเร็จหรือล้มเหลวในชีวิตของเขา แม้แต่วงการศึกษาระดับโลกก็ให้ความสำคัญกับเรื่องของ Mindset เป็นอย่างมาก

แนวคิดเรื่อง Growth Mindset

สำหรับแนวคิดของ Growth Mindset นั้นมาจากหนังสือ Mindset : The New Psychology of Success ซึ่งเขียนโดยศาสตราจารย์ Dr.Carol S. Dweck ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาที่ศึกษาเรื่อง Mindset มาอย่างยาวนาน

Dweck สังเกตพฤติกรรมเด็กนักเรียน และได้แบ่งเด็กออกเป็นสองกลุ่มคือกลุ่มที่มี Fixed Mindset และ Growth Mindset

โดยเด็กที่มี Fixed Mindset เป็นเด็กที่เชื่อว่าความสามารถของเขามีอยู่เท่าเดิม เกิดมาอย่างไรก็เป็นแบบนั้น ไม่มีทางเปลี่ยนแปลงได้

เมื่อให้เด็กกลุ่มนี้ทำบางสิ่งที่ไม่ถนัด เขาจะบอกว่าตัวเขาเองไม่มีวันทำมันได้ กลัวความล้มเหลวและหาข้ออ้างให้กับตัวเอง

ส่วนกลุ่มที่มี Growth Mindset เป็นเด็กที่เชื่อว่าความสามารถเกิดจากความพยายาม เขาสามารถเก่งขึ้นได้เมื่อพยายามมากขึ้น

มองความท้าทายหรือความล้มเหลวเป็นโอกาสในการพัฒนาตนเอง ทำให้เด็กกลุ่มนี้ชอบเรียนรู้ขวนขวายสู่ความสำเร็จ

กล่าวโดยสรุป

Growth Mindset คือ กรอบความคิดแบบเติบโต ที่เชื่อว่าสมองของมนุษย์ทุกคนพัฒนาได้ขึ้นอยู่กับอัตราการเรียนรู้ ความสามารถและสติปัญญาเป็นเรื่องของพรแสวง

คนที่มีกรอบความคิดแบบเติบโตจะไม่ยึดติดกับผลลัพธ์เท่าไหร่ และเชื่อว่า ไม่ว่าผลลัพธ์จะเป็นอย่างไร ก็นำไปสู่การพัฒนาได้เสมอ

จึงมีความสุขกับการเรียนรู้จากปัญหา มองความล้มเหลวเป็นเรื่องท้าทาย มีความมุมานะที่จะแก้ไขอุปสรรค ไม่ท้อถอย อยากเติบโตเรียนรู้ในทุกๆวัน มีความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆ

กล่าวได้ว่าคนที่มี Growth Mindset จะมีชุดความคิดที่ทำให้ก้าวหน้า และมีโอกาสประสบความสำเร็จมากกว่า

Fixed Mindset คือ กรอบความคิดแบบยึดติด ที่เชื่อว่าสมองของมนุษย์ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ความสามารถและสติปัญญาเกิดมาอย่างไรก็เป็นอย่างนั้น และคิดว่าคุณสมบัติ ฉลาด/โง่ เก่ง/ไม่เก่ง เป็นคุณสมบัติตายตัว (fixed) ซึ่งพัฒนากันไม่ได้

คนที่มีกรอบความคิดแบบยึดติดจะไม่ชอบความท้าทาย มักตีโพยตีพาย ท้อถอยง่าย มีพฤติกรรมอ่อนแอและมักโทษคนอื่น

บางครั้งนอกจากตนเองแล้วยังมองคนอื่นว่าไม่มีโอกาสพัฒนาด้วยเช่นกัน เช่น เจ้านายมองลูกน้องว่าไม่มีวันเก่งกว่านี้ได้ ฝีมือไม่ดี ไม่มีทางทำได้

กล่าวได้ว่า คนที่มี Fixed Mindset มีชุดความคิดที่ทำให้ยึดติด ไม่ก้าวหน้า หยุดอยู่กับที่ ส่งผลให้ขาดโอกาสพัฒนาตนเองให้ดีขึ้นและประสบความสำเร็จนั่นเอง

---

คลิปอธิบายเรื่อง Growth Mindset กับ Fixed Mindset

---

คำคมสร้าง Growth Mindset (อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี)

credit : 2binvestor

---

Growth Mindset กับ learning เพื่อการพัฒนาตนเอง เกี่ยวข้องกันอย่างไร

1.แรงจูงใจในการเรียนรู้

คนที่มี Growth mindset หรือกรอบความคิดแบบเติบโตจะเชื่อว่าสติปัญญาของตนสามารถพัฒนาได้ จึงทำให้คุณมีแรงจูงใจในการเรียนรู้และปรับปรุง

ซึ่งตรงข้ามกับคนที่มี Fixed mindset หรือ กรอบความคิดแบบยึดติด เชื่อว่าว่าสติปัญญาของตนไม่สามารถเปลี่ยนแปลงหรือพัฒนาอะไรได้

Fixed mindset อาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ไม่พึงปรารถนาหลายประการ เช่น หลีกเลี่ยงความท้าทายหรือยอมแพ้อย่างรวดเร็วโดยเฉพาะเมื่อเจอความล้มเหลว ซึ่งต่างกับ Growth mindset ที่กระตุ้นให้ยืนหยัดต่อเพื่อบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้

2.ความสำเร็จในการเรียนรู้

คนที่มี Growth mindset ไม่ได้มองว่าความสามารถที่มาแต่กำเนิดเป็นตัวกำหนดความสำเร็จ แต่เกิดจากความตั้งใจที่จะปรับปรุงความสามารถนั้น

คนที่มี Growth mindset คิดว่า“ ฉันเก่งขึ้นได้” ไม่ได้เชื่อว่าความเก่งถูกกำหนดโดยธรรมชาติ แต่เชื่อว่าความสามารถนั้นได้รับการพัฒนาและเมื่อเวลาผ่านไปใครๆก็เก่งขึ้นได้ 

ในขณะที่คนที่มี Fixed mindset จะคิดว่า“ ฉันทำไม่ได้” หรือ “ฉันไม่ดีพอที่จะทำให้ดีกว่านี้ได้”.

3.สุขภาพจิต

คนที่มี Growth mindset จะมีความสามารถในการปรับตัวที่ดี มีทัศนคติในแง่บวกในการเรียนรู้ และเชื่อมั่นว่าตัวเองสามารถพัฒนาให้ดีขึ้นได้ ส่งผลดีกับสุขภาพจิต

4.ไม่กลัวความล้มเหลว

คนที่มี Growth mindset จะไม่กลัวต่อความล้มเหลว มองว่าอุปสรรคเป็นโอกาสในการเรียนรู้พัฒนาตนเอง มองงานที่ยากเป็นความท้าทาย และเกิดความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆ

5.รักในการเรียนรู้ตลอดชีวิต (lifelong learning)

คนที่มี Growth mindset จะเป็นนักเรียนรู้ตลอดชีวิตหรือเป็นคนที่มีวิธีคิดแบบ lifelong learning skill  มักจะแสวงหาโอกาสในการพัฒนาตนเองตลอดเวลา ความสำเร็จของคนอื่นจะเป็นตัวอย่างที่ดี เป็นแรงผลักดันและจูงใจให้ตนเองสำเร็จเช่นกัน

---

ประโยชน์ของการมี Growth Mindset

มองตัวเองในด้านบวก

เชื่อมั่นในความสามารถตนเอง

มุ่งมั่นและพยายามในการเรียนรู้

กระตือรือร้นในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ

ปรับปรุงพัฒนาตนเองอยู่เสมอ

แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้อื่น

นอกจากนี้ผู้เรียนที่มี Growth mindset จะเรียนเพื่อให้เกิดความรู้จริง ชอบทำกิจกรรมที่ท้าทาย และมีแนวโน้มจะเป็นบุคคลที่เรียนรู้ตลอดชีวิต (Life long learner)

รักในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ มองเห็นโอกาสการพัฒนาจากความผิดพลาด โดยนำประสบการณ์ที่ได้มาทบทวนและปรับปรุงให้ดีขึ้น มีแรงจูงใจจากภายใน มุ่งมั่น ปรับปรุงพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง และมีความสุขในการเรียนรู้

---

การฝึกพัฒนา Growth Mindset

• เปลี่ยนมุมมองว่าทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาให้ดีขึ้นได้หากมีความพยายามมากพอ มีความอดทนไม่ล้มเลิกง่ายๆ พยายามพัฒนาตัวเองอยู่เสมอ
  
• ให้ความสำคัญกับการเรียนรู้มากกว่าสนใจความล้มเหลว กล้าเสี่ยงที่จะทำสิ่งท้าทายใหม่ๆ
  
• ตระหนักว่าทุกคนต่างก็มีทั้ง Growth mindset และ Fixed mindset ปนกัน ขึ้นอยู่กับมุมมองเรื่องต่างๆ
  
• เปิดกว้างต่อคำติชม ยอมรับที่จะปรับปรุงตนเองหากคำวิจารณ์นั้นเป็นข้อเท็จจริงและเป็นประโยชน์
  
• มีสติหากรู้ตัวว่าเผลอใช้ Fixed mindset โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่เป็นปัญหาหรืออุปสรรคต่างๆ